Bất cứ trong một đoàn thể nào cũng không tránh
khỏi chuyện thị phi; nếu trong môi trường thị phi mà vẫn giữ được bình
tĩnh, hài hòa, đây mới thật sự là người trưởng thành.
Trong xã hội, bất kỳ
đoàn thể nào cũng có những người có quan điểm và tánh cách khác nhau
cùng sống, cùng làm việc với nhau. Nếu không phải do nhiều người tổ hợp
thành một đoàn thể thì anh chỉ là một người độc lập, cô độc; nhưng cuộc
sống đơn độc một mình, không dựa vào xã hội, đoàn thể thì năng lực rất
có hạn, do đó bạn không thể nào thành tựu việc lớn.
Xã hội và đoàn thể do nhiều người tổ hợp thành, nên khó tránh khỏi có
những tánh cách khác nhau giữa người này và người kia. Bởi vì, bối cảnh
cuộc sống và quá trình trưởng thành của mỗi người hoàn toàn không giống
nhau, cho nên hình thành tánh cách và quan điểm cũng không giống nhau;
cho dù hai người cùng lớn lên trong cùng một môi trường, nhưng vì cảm
thụ khác nhau mà sản sinh quan niệm khác nhau.
Có một số người rất giản dị, dễ gần gũi, rất dễ hài hòa liên kết với
mọi người; hạng người này rất dễ thông cảm, tha thứ, và quan tâm người
khác. Ngoài ra, có một số người, tánh cách lãnh đạm, có những suy nghĩ
kì quái; đứng trên lập trường của bạn thì ‘họ sai’, nhưng còn đứng trên
lập trường của họ thì ‘họ đúng’, bởi vì, họ trưởng thành như thế. Hạng
người này không bao giờ chấp nhận quan điểm của người khác, mà chỉ mong
người khác chấp nhận quan điểm của họ.
Nếu
gặp người có quan điểm kì quái trong đoàn thể, bạn sẽ cảm thấy rất khó
chịu, nhưng bạn phải chấp nhận. Bạn nên suy nghĩ, tha thứ, và thông cảm
cho anh ta, nhưng không nên đồng ý với anh ta, nếu không bạn sẽ mất đi
lập trường của bạn và trở thành sản phẩm phụ thuộc anh ta.
Ðạo lý sống chung giữa người với người, điều cần thiết là liên kết hài
hòa; liên kết không được thì phải thỏa hiệp; khi thỏa hiệp không được
nên tha thứ, và nhường nhịn. Bởi vì, mỗi cá nhân ai cũng đứng trên lập
trường của mình mà xem xét sự việc thì có thể dẫn đến hiện tượng không
hài hòa, không đoàn kết.
Khi chính mình
làm việc vì người khác, có lúc lòng tốt lại bị hàm oan. Bạn cho rằng,
mình là người tốt, giúp đỡ người, quan tâm lo lắng cho người, nhưng lại
bị mọi người cho rằng, bạn chỉ huy người, xen vào chuyện của người khác,
khống chế người khác; thậm chí cho rằng bạn cố ý gây chuyện, hay bạn
chính là kẻ đầu sỏ phá rối .v.v., những lúc như thế, bạn không nên quá
sầu não, và thất vọng, vì chúng ta làm việc tốt là để tích công bồi đức,
chứ không phải trông mong được báo đáp.
Do đó, bạn cần phải nhận biết trước, những sự việc như thế là những hiện
tượng bình thường, và bạn phải lấy tiền đồ sự nghiệp chung làm trọng,
bất luận người khác có phẩm giá như thế nào. Bạn vẫn sống chung, làm
việc chung với những người kì quái.
Nếu
dùng thái độ nầy sống chung với đại chúng thì bạn sẽ tăng thêm một phần
trí tuệ, và giảm đi một số phiền não. Song hằng ngày, những sự việc rắc
rối vẫn xảy ra, chỉ cần chúng ta không gây chuyện; khi biết có chuyện
rắc rối xảy ra, trong lòng luôn giữ bình tĩnh, và chỉ lấy thành tựu công
việc chung là trên hết, dần dần biến những cái trở ngại thành trợ lực,
chuyển đối lập thành hỗ trợ, có như thế mục tiêu của chúng ta mới có thể
thành công.
Còn nếu như gặp những tình
huống khó hóa giải, ví dụ, bạn muốn hợp tác với người khác, nhưng người
ta lại không chịu; hoặc bạn không có gây chuyện ly gián, nhưng người
khác lại kiếm chuyện ly gián bạn với mọi người; hoặc bạn đối xử với mọi
người đều tốt, nhưng họ lại cho bạn không tốt với mọi người.v.v., bạn
nên nghĩ rằng: đây là cơ hội cho năng lực của bạn trưởng thành, là dịp
may để mài giũa cá tính, đồng thời làm cho cuộc sống của bạn tăng thêm
kinh nghiệm; cũng giống như trong mưa bom bão đạn mà có thể về an toàn,
thì lúc đó công phu của bạn đã luyện thành.
Chúng ta từ bao kiếp lặn hụp mãi trong bể khổ, đã từng gây bao rắc rối
trở ngại cho người, và đã chịu không biết bao đau thương của kiếp người.
Nếu chúng ta không phản tỉnh, nuôi dưỡng lòng thương, cứ mê man chạy
theo những ảo tưởng, nô lệ bao phiền não hại mình hại người thì không
biết bao giờ ra khỏi biển khổ. Ví như chim trong lồng, tưởng mình có cái
lồng đẹp suốt ngày líu lo, nhưng nào có biết mình có quyền bay bổng
giữa trời xanh.
Chúng ta ai cũng có sẵn
trong lòng tình thương bao la, mang tình thương bao la đó mà làm việc,
ta sẽ vượt mọi trở ngại bên trong và bên ngoài, khiến mọi người đến chốn
tươi vui.
Ta sẽ thấy vui tươi khi mọi người xung quanh đoàn kết vui tươi, ta cùng mọi người dắt nhau đi trên con đường chân lý.
Lòng thương sẽ xây dựng lại cuộc đời, biến cảnh chết chóc lầm than
thành cảnh tươi vui xán lạn. Lòng thương sẽ giải quyết bao vấn đề nan
giải, sẽ mở cho bao người vốn tự giam trong lòng phiền não, ích kỷ, ác
độc, sẽ đổi tiếng khóc than thành lời ca hát, thành nụ cười vui.
Thích Thông Tịnh